Phương pháp học hiệu quả, bạn đã biết chưa?
Bạn muốn việc học của
mình cho kết quả như ý, trước hết hãy hiểu ''học hiệu quả" là gì?
Học hiệu quả là việc
học bằng phương pháp tư duy khoa học mang lại kết quả mong đợi
Làm thế nào để
"học hiệu quả"?
Mục đích học rõ
ràng + Phương pháp tư duy khoa học
* Mục đích học rõ ràng
: có việc làm ngay sau khi ra trường, lương cao, nhiều cơ hội thăng tiến
* Phương pháp tư duy
khoa học : học bằng Sơ đồ Tư Duy
Bây giờ hãy làm quen
với phương pháp sử dụng sơ đồ tư duy trong học tập để có thể "học hiệu quả
Chỉ có 20% lượng thông tin trong một quyển
sách hay một bài giảng của giáo viên là thông tin cần thiết, đảm bảo cho học
sinh, sinh viên thi có điểm cao.
Nhưng tất chúng ta-
các học sinh, sinh viên luôn cố gắng nhét 100% lượng thông tin có được từ
một bài giảng hay một quyển sách vào đầu . Và với phương pháp giảng dạy như
hiện nay: lấy các môn học làm trung tâm, bắt người học phải học – phải hiểu –
phải ghi nhớ hàng chuỗi ngày tháng năm, học thuyết và các sự kiện, tên gọi, các
ý tưởng tổng quát của hàng tá các môn học của các ngành học . Điều này càng
khiến cho người học cảm thấy quá tải, chán học và sợ thi.
Sơ đồ tư duy giúp
chúng ta "học ít hiểu nhiều", lấy người học làm trung tâm thay vì
“khủng bố” người học bằng sách vở, lý thuyết và bài thi.
Phương pháp này đặc
biệt phù hợp với những người có xu hướng "lười....thông minh", giảm
lượng ghi nhờ xuống chỉ nhở những thứ trọng tâm, không rườm rà. Chúng ta chỉ
cần NHỚ- TƯ DUY-GHI CHÚ
Phương pháp sơ đồ tư
duy:
- sơ đồ tư duy là gì
Sơ Đồ Tư Duy (SĐTD) là
phương pháp sử dụng hình ảnh và màu sắc để ghi chú những kiến thức quan trọng
thay vì học chay-học thuộc dài dòng
2. Nguyên tắc hoạt
động
- Từ khóa + Trí nhớ Siêu Đẳng +
Não trái phải = (SĐTD)
Cách tư duy bằng cả
hai bán cầu não
a) Từ
khóa: Là 20% kiến thức trọng tâm mà giáo viên truyền đạt, để hiểu
rõ hơn bạn hãy đọc đoạn văn sau:
“ Đã từ lâu, người ta
biết rằng bộ não của con người có thể được chia ra làm 2 phần. Phần não trái và
phần não phải. Người ta cũng biết rằng não trái điều khiển phần cơ thể bên phải
của cơ thể, trong khi đó ngược lại não phải điều khiển phần bên trái của cơ
thể. Bên cạnh đó, người ta cũng phát hiện ra rằng việc não trái bị hư tổn sẽ
gây ra một nửa phần cơ thể bên phải bị tê liệt. Tương tự, nếu như não phải bị
hư tổn một nửa cơ thể bên trái bị tê liệt"
Thông thường khi tiếp
cận đoạn văn này sinh viên có xu hướng học thuộc toàn bộ đoạn văn (gồm hơn 100
từ). Nhưng nếu áp dụng quy tắc từ khóa thì lượng từ ghi nhớ giảm xuống 40 từ và
từ không cần ghi nhớ là 60 từ không liên quan như "đã từ lâu, là,
và,...."
Vậy với phương pháp
này sinh viên đã giảm 80% thời gian học mà hiệu quả đạt được là 100%
b) Nguyên tắc trí nhớ
siêu đẳng*
Trí nhớ:nói đơn giản
giống như một những cuốn sách được sắp sếp trong "giá sách" bộ não,
việc bạn học chỉ là sắp sếp các cuốn sách theo trật tự để chúng ta nhớ được
"vị trí của chúng" trong não. Thực tế tất cả kiến thức hay những gì
trải qua bạn đều ghi nhớ, nhưng do cất "quá kĩ" nên không thể tìm ra
được, mới gọi là "quên".* Nguyên tắc để tìm thấy "những cuốn
sách thất lạc":Để hiểu những khái niệm một cách rõ ràng, bây giờ bạn hãy
nghĩ đến quả chuối, bạn thấy điều gì trong não mình, màu sác và hình dáng của
quả chuối, sau đó là vị chứ không phải khái niệm hay những từ ngữ khô khan quả
chuối là gì hay thành phần khoa học của chuối là gì...
- SỰ HÌNH DUNG Trí nhớ làm
việc theo hình ảnh, có khuynh hướng nhớ Hình ảnh lớn hơn nhớ Từ, điều này
chứng minh vì saochúng ta hay quên bài vì khi học chúng ta đã cố lưu giữ
từ trong khi não thì có nguyên tắc làm việc ngược lại. Trong khi
đó SĐTD chuyển kiến thức thành hình ảnh để lưu vào bộ nhớ giúp chúng
ta ghi nhớ bài dễ dàng.
- SỰ LIÊN TƯỞNG là việc tạo
ra những mối liên kết giữa những việc chúng ta cần nhớ. Những liên kết này
sẽ tạo ra mục lục dưới dạng chuỗi liên kết trong đầu giúp ta dễ dàng tìm
kiếm thông tin. Và SĐTD liên kết những hình ảnh gồm hình dung kết hợp với
liên tưởng sẽ lưu vào bộ nhớ chúng ta những thông tin cần thiết
- LÀM NỔI BẬT SỰ VIỆC bộ não có
khuynh hướng ghi nhớ những sự việc nổi bật như là chi tiết hài hước hay
yếu tố nghịch lý
- SỰ TƯỞNG TƯỢNG bộ não có xu
hướng nhớ những sự việc do chúng ta tưởng tượng ra, đặc biệt là khi dùng
tất cả các giác quan để tưởng tượng tạo cảm xúc mạnh mẽ giúp nhớ lâu
- MÀU SẮC có khả năng tác động
đến trí nhớ mạnh mẽ, tăng cường trí nhớ đến 50%
- ÂM ĐIỆU làm tăng khả năng nhớ lại thông tin do kích thích bán cầu não phải hoạt động ( bán cầu não hay bị bỏ quên trong học tập)
Vì vậy sơ đồ tư duy
hoàn toàn giúp chúng ta có một trí nhớ tuyệt vời.
c) Bán cầu não
Não trái có chức năng xử lý các thông tin mang
tính chất Học Thuật ( phân tích, lý luận…)
Não phải có chức năng
xử lý các thông tin mang tính Tưởng Tượng (màu sắc, hình dạng, mơ mộng…)
90% các môn học ở
trường chỉ sử dụng não trái, khi nó phải làm việc hết công suất thì não phải “
ngồi không ” . Do đó có những lúcchúng ta ngồi trong lớp mơ mộng, suy nghĩ mông
lung bị giáo viên đánh giá là mất tập trung nhưng thật chất là do não phải của
các em đang “đòi làm việc”
Để giải quyết vấn đề
này, chúng ta cần bắt cả hai bán cầu não cùng làm việc. Đây là cách làm việc
hết công suất của não, rất hiệu quả được ví như là một người chạy bằng hai chân
thì bao giờ cũng nhanh hơn người chay một chân.
2.Cấu trúc của sơ đồ
tư duy
a) Cấu trúc
-Từ khóa: là từ
đặc biệt được tạo ra để trở thành điểm tham chiếu độc nhất có tác dụng kích
thích não trái hoạt động, làm chủ trí nhớ để ghi nhớ các thông tin quan trọng
-Hình ảnh then chốt:
não có xu hướng nhớ hình ảnh và dùng hình ảnh sẽ kích thích não phải hoạt động
-Tiêu đề, Điểm chính,
Các chi tiết phụ có tác dụng diễn rõ ý
b) Cách đọc SDTD
Đọc sơ đồ từ trong ra
ngoài, tức là đi từ Ý Kiến Chính (nơi chứa Từ khóa và Hình ảnh then chốt) ra
Điểm chính rồi đến Chi Tiết Phụ. Cách đọc sơ đồ theo cách Tư duy mở rộng, ý
tưởng được tỏa rộng như mạch máu.
3. Lợi ích của SĐTD
Trước đây, có phương
pháp tương tự SĐTD là Cây Thư Mục, nhưng phương pháp này có rất nhiều hạn chế
chứ không ưu việt như SĐTD.
Phương pháp này càng
làm càng rối, không những không nhớ được thông tin mà còn làm thông tin bị
nhiễu vì :
Mỗi ý tưởng đều rời
rạc, phân cách
Không có sự kết nối
linh hoạt
Không kích thích não
lóe lên những ý tưởng mới
Ngược lại, SĐTD được
vẽ dưới dạng 1 tế bào não, có tác dụng kích thích não làm việc, phát huy hết
tính năng của não do đó có rất nhiều lợi ích:
-Nhớ các thông tin
quan trọng
-Hiểu rõ cấu trúc bài
học
-Tiếp tục tư duy sáng
tạo về bài học
